یه روز برات همه‌ی کتاب‌های انگلیسیِ جلد خوشگل جهان رو می‌خرم و بعد هم یه قفسه‌ی چوبیِ روغن کاری شده که اونا رو توش بذاری. یه آلونک وسط جنگل که قفسه رو بذاری توش، با یه پنجره که نور خورشید ازش بتابه داخل، ولی نه اونقدری که چشم‌هات رو بزنه یا سایه‌های نرم و قشنگِ گوشه‌ی خونه رو اذیت کنه.
یه مبل راحتی می‌خرم که تو در هرحالتی توش جا بشی. بعضی وقتها هم من، اگه یه کم جمع و جور بشینی. یه گاز با یه قابلمه‌ی بزرگ که توش سوپ‌های داغ مختلف رو امتحان کنیم. یه آشپزخونه که حسابی کثیفش کنیم و آخرهفته‌ها تمیز.
نه اصلا، می‌برمت یه دنیایی که هرروز آخر هفته باشه. به جز روزهایی که دوست داری بری سر کار. یه جا که همیشه بهترین وقت برای انجام هرکار باشه. یه جا که سرماش دلچسب باشه و گرماش تنبل. جایی‌که آسمونش بنفشه و افقش طلاییه و چمن‌هاش هرروز می‌رقصن.
می‌برمت جایی‌که بیش از هرجا دوست داری باشی و نگاهت می‌کنم. اگه نخواستی من نزدیکت باشم، ازت دور می‌شم. اگه دوست نداشتی نگاهت کنم، چشمامو می‌بندم. اگه بگی بهم فکر نکن، فراموشت می‌کنم.
ولی در تمام این مدت لبخند میزنم. حتی اگه ندونم برای چی، حتی اگه ندونم به کی. لب‌های من تو رو به یاد دارن، و لب‌های من لبخند می‌زنن.
۱. دوست داشتم یه چیزی راجع به بند دوم بگم. چطور میشه وقتی آفتاب وجود داره سایه‌ای تشکیل نشه؟ جواب اینه که: نمیشه. پس اگه توی یه دشت سرسبز با وجود خورشید سایه‌ای وجود نداره و توش ما خیلی خوشیم، اون دشت خیالیه. و وجود نداره.
۲. عنوان شعر بازی با کلمات minefield(زمینِ مین)، homeland(وطن، خانه) و ضمیر ملکی mine هست.
جالبه، همونقدر که کشور من، شهر من و خانواده من مال من هستند، من هم مال اونها هستم. این مالکیت اجباری یکی از ترسناک‌ترین چیزهای دنیاست.
۳. خیلی به این یکی شعر افتخار می‌کنم. بیشتر از قبلی. مختصر و مفید و قشنگ شده، و کاملا مناسب این لحظه‌ای که الان توش هستم.
من که البته زیاد شعر نگفتم، ولی فکر کنم پوینت شعر همین باید باشه؟ Capturing The Moment؟
فقط جالبه که این "لحظه"ی ما سال‌هاست که ادامه داره.
کاش گم شود، بوسه هایم بین موهایت. روی پلک هایت، روی گونه ات. دستم در دستت، روحم در آغوشت. اشک هایم کاش گم شود توی لبخندت، سکوتم در صدایت. فریادهایم در ترانه‌هایت. نگاهم در رقصیدنت. ترسم در شجاعتت.
کاش من گم شود در تو.
کاش همه، فاصله ها را گم کنند. خیابان ها، آسفالت ها را گم کنند. کشورها مرزها را گم کنند. کلمه ها گم شوند. فقط جمله ها بمانند. کاش گم شود نیاز به مرتب کردن و گفتن، خودمان پیدا کنیم آن زبانی را که باید.
کاش یکی بشویم. دنیا گم و گور شود و تو باشی و من باشم. اصلا دنیا گم کند ما را. همه‌ی چشم‌ها بسته باشند، همه‌ی گوش ها ناشنوا. فقط خودمان پیدا کنیم خودمان را. دیگر هیچکس نفهمد کدام من است و کدام تو، گویی هیچوقت نه من بوده و نه تو.
"مهم نیست کجا به دنیا میای، مهم اینه که کجا میمیری." گفت.
ولی آدم ها درختند و ریشه دارند.
عمیق، عمیق، عمیقتر در زمین فرو میروند. انقدر فرو میروند که از سوی دیگر بیرون بزنند. با خاطره ها، با داستان ها. با نسل های قبل و قبل و قبلتر. با داستان های قدیمی و قدیمی تر.
داستان های من... شاید چندان پرحماسه نباشند. شاید به روانی آب و به نرمی ابریشم نقل نشوند. ولی باید به خاطر سپرده شوند. داستان ها نباید مخفی شوند. داستان ها با نقل شدن زنده اند.
پس مینویسم، هرچند ضعیف و ناپیوسته. مینویسم.
×××
داستان اول-
بانوی ارتوپد شگفت انگیز-
گفت:«نمیدونم چطور اینکارا رو می کرد. هیچوقت یاد نگرفتم. نه اینکه نخوام ها، نتونستم! نه من، نه راحله. اونم یاد نگرفت.
مثلا دست طرفو نشونمون می داد. رگ به رگ شده بود. می گفت ببین. ببین رگ هاش افتاده رو هم.
ما میگفتیم آخه مامان، کدوم رگ؟ واقعا هم کدوم رگ! دست و پوست بود، چیز دیگه ای نبود که.
ولی نشون میداد و می گفت نه، خوب نگاه کن. ببین آه، آه!
با صابون و آب نرم می کرد دستش رو، آروم آروم دست طرفو مالش میداد. ما که نمیفهمیدیم چی میشه، ولی بعد که کارش تموم میشد نگاه می کردیم و میدیدیم که اهه... واقعا رگ ها رو هم بودن ها! ولی الان دیگه نیستن...»
گفت:«فقط رگ نبود. استخون جا مینداخت. مچ دست طرفو نشون میداد میگفت:«ببین، اینجا الان خالیه. استخونش لق خورده رفته اونور. حالا...» ترق. فریاد طرف در میومد و یه چی می رفت سر جاش. بهش میگفت زیاد "تِلِق و وِلِقش" نکنه. همون به زبون خودش می گفت باهاش ور نره. وگرنه لق میشه هی از جا "دِر میا".
اینکه یه مچ بود. لگن جا مینداخت. کتف! کتف مرد گنده رو جا مینداخت، فریادش می رفت آسمون. قبلش می گفت ها! قبلش می گفت خیــلی درد داره.
ما هی میگفتیم:«مامان، نکن ایکارارِ. بذا بره درمونگاه.»
می گفت:«نه. الان میره بیس تومن میذارن رو دستش. عکس بگیره گچ بگیرن کلی معطلش می کنن.»
گوش نمی کرد. گچ می گرفت خودش. به طرف می گفت برو باند گچی و باند پنبه ای بخر بیار. میخرید و می آورد. اول باند پنبه ای رو می بست، بعد گچی رو هی خیس می کرد، اون آهکش واکنش می داد کلسیم کربناتی، چیزی می شد، هی می پیچید. هی خیس میکرد، هی می پیچید، هی خیس می کرد. آخرش می شد گچ. واسه پا می گفت دو تا باند بخر.»
گفت:«ببین، حتی یه کلاس سواد نداشت. علم لَدُنی بود. ما صد سال یاد نمی گرفتیم. داستان یاد گرفتنشو گفته بود، بهت گفته بودم؟
می گفت رفتن مشهد. من هنوز نبودم. دایی حمیدت بچه بود. شیطون بود دیگه، انقدر شیطونی کرد که دستش از جا در رفت. مامان گفت:«یا امام رضا، تو ای شهر غریب مَ چیکار کُنِم؟ یه راهی پیش پام بذار.»
انقد خواهش و دعا کردهــه، که وقتی نگاه کرده به دست حمید دیده اینجاش خالیه. نرم، نرم، نرم، انداختتش سر جاش. از اون به بعد یاد گرفت. علمی که میگیری رو دیگه پس نمیگیرن ازت.»
گفت:«هیچی تو دلش نبود. انقدررر دوستش داشت حمیدو که...»
مکث کرد. منتظر شدم. گفت:«اون دفعه رفت کربلا، از اول تا آخر داشت می گفت ابالفضل، حمید. ابالفضل، حمید. انقدر گــفت، که هرکی دورشون بود باهاش دم گرفته بود. کل زائرها. هیچکدوم اصلا نمیدونستن حمید کیه. یه لشکر همینطور فقط دنبال اون می گفتن ابالفضل، حمید! ابالفضل، حمید!»
«اگه به خاطر اون نبود، حمید هیچوقت خوب نمی شد. به ابالفضل که نمیشد. به زوور رفت دم خونه ابالفضل، شفای حمیدو گرفت و برگشت. "نه" سرش نمی شد. خستگی نمیشناخت.»
سکوت کرد. خواستم سکوت را پر کنم:«با این وضع میتونست مطب بزنه. بانوی ارتوپد شگفت انگیز.»
خندید:«نه بابا. پول نمی گرفت. یکی پنح تومن میداد، یکی ده تومن، یکی یه سطل ترخینه می اورد. اکثرا میرفتن یکی دیگه رَم می اوردن. میگفتن حاج خانم دستت خیر بوده. دستت شفا بوده.»
گفتم:«شاید باید می گرفت...»
گفت:«نه دیگه، ببین. برای همینه که من و تو نداریم از این قدرت های به قول تو،"شگفت انگیز". من و تو که مثل اون نیستیم. اون فرق داشت.» به یه نقطه دوری نگاه کرد و گفت:«اون میدونست. هرچی ما فکر می کنیم میدونیم رو اون میدونست.» زد رو کتاب های من:«هرچی این تو نوشته بهترش رو میدونست. باید یاد بگیری، همه چی تو کتاب و مولکولهای تو نیست.»
مثل فیلم ها دست گذاشت روی قلبم:«بعضی ها اینجاست. همینجا.»
«شنیدی میخوان اون آپارتمان زپرتی اونطرف خیابون رو خراب کنن؟»
پیرزن سرش را از روزنامه اش بیرون آورد و به پسر جوان نگاه کرد، ولی بلافاصله، وقتی برق هیجان را در چشم او دید، از اینکارش پشیمان شد. پسر که فهمیده بود توجه پیرزن را به دست آورده با اشتیاق ادامه داد:«همونی که ده سالی هست کسی توش زندگی نمیکنه. میدونم میدونی کدومه.. صبح تا شب جلوش میشینی و پیپ میکشی. خب میخوان خرابش کنن.»
پیرزن چند ثانیه ای به او خیره شد، ولی بعد با بی تفاوتی دوباره نگاهش را به روزنامه اش برگرداند، پسر به طور محسوسی ناامید شد. دوباره تلاش کرد:« میخوان به جاش یه مرکز تجاری کوچولو بزنن. برای کار و بار خوب نیست، نه؟»
پیرزن با دو انگشت پیپش را از دهانش بیرون آورد و گفت:«حقیقتشو بگم بچه، هیچ دخلی به من نداره. اتفاقا بدم نیس. تو مرکز تجاری که هیشکی سیگار برگ نمیفروشه، میفروشه؟ بالاخره مردمو باید اون ریه های کثیفشونو بیارن پیش من تا کثیفترش کنم. بزرگترین بدبختی اینه که تا دوباره ساختمونو بسازن سایه‌ی خوبمو از دست میدم.»
قبل از اینکه پسر چیز دیگری بگوید از سر جایش بلند شد. قدش به پسرک جوان دیلاق نمیرسید، ولی با چشم و موهای زنانه‌ی لاتینویش میتوانست به اندازه کافی تهدیدآمیز به نظر برسد:«حالا، تو به جز مزاحم من شدن کار دیگه ای نداری؟ صد بار دیگم بیای اینجا من به بچه ها نمیفروشم. دو سال دیگه بیا.»
پسر تته پته کنان گفت:«نه راستش... اونو که آره، وقتی هزار بار قبل بهم گفتی بالاخره فهمیدم. ولی.. یه کار دیگه داشتم. میخواستم... میدونی... اون دختره هست که جدیدا میاد اینجا خب؟ میخواستم...» ابروهای پیرزن ناگهان بالا رفت:«اوهو! پس قضیه اینه!» پسر سرخ شد، ولی پیرزن دیگر زیادی سرگرم شده بود که بخواهد دست بردارد:«خب بگو ببینم با ماریا چیکار داری؟ جمعه ها اینجا نمیاد.»
پیرزن ناامید شد:«په! نامه؟ مگه بچه ای؟ پس درست فک کردم که نباید بهت دود بفروشم...»
پسر سریع گقت:«همین یه بار! بعدش شاید... یعنی اگه... بعدش خودم باهاش حرف میزنم! ولی اولش نشد... نتونستم...» پیرزن به تلاش مذبوحانه ی پسر نیشخند زد:«خب پسر. خودتو اذیت نکن. بهش میدمش، ولی فقط کار همین یه باره. فهمیدی؟»
پسر تند تند سر تکان داد. پیرزن نامه را روی میز گذاشت و گفت:«راستی پسر، گفتی از کجا قضیه ساختمونو شنیدی؟»
پسر تعجب کرد:«اونو؟ از پدرم. صاحب یه تیکه از زمینای اونجاست... نزدیک دو ساله که درگیر کاغذ بازیای مجوز بود.»
پیرزن با خود هومی کرد و به ساختمان خیره شد. از دور مثل لباس یک کولی که از گروهش جدا افتاده بود می ماند. سوراخ، کهنه و حتی با قسمت های سوخته. سیاهی اطراف یکی از پنجره های طبقه دوم نمیتوانست چیز جز از آتش سوزی باشد. خانه ای متروکه دیگر نمیشد به آن خانه گفت. جسدی افتاده در گوشه ای از محله‌ی سیلو. خانه با چشم های خالی و سیاه و خیره به جلو.
آهی کشید و سر تکان داد. ناگهان یادش افتاد پسر هنوز آنجا ایستاده و او را نگاه می کند. به او پرید:«به چی بر و بر خیره شدی بچه؟ کارتو که گفتی، برو سر کار و زندگیت.» پسر از جا جست. «آره آره رفتم. دمت گرم خاله ایسابلا!»
ایسابلا، جست و خیز کنان رفتنِ پسر را تماشا کرد. بعد به نامه پسر نگاهی انداخت. به پشتیش تکیه داد و بازش کرد. نیسخندی زد. همه اش حرفهای همیشگی بچه های آن سن و سال بود. ابراز عشق و محبت یا کلمات قلنبه سلمبه. احساسات صاف و ساده ولی خام. پسر آنقدری زرنگ بود که آدرس و تلفنش را هم بنویسد. ایسابلا کاغذ را با دقت توی جیبش گذاشت.
او آن روز مثل همیشه به کارهای هرروزه اش رسید. پیشخوان را تمیز کرد، برگ و دود فروخت، به خوشمزگی های فروشنده پرروی کناری لبخند نزد، با دمپایی توی سر پیت پیر که پیشش کلی طلب داشت کوبید، هوا که تاریک شد کرکره را پایین کشید.... و خلاصه، همان کارهای همیشگی.
آخر روز، به پشته‌ی صندلیش تکیه داد و پیپش را روشن کرد. نور کبریت لحظه ای روی کل مغازه تابید و حال و هوای عجیبی به آن داد.
مغازه ی ایسابلا به اندازه ای که مغازه های آن اطراف میتوانستند عادی باشند، عادی بود. پاکت های نقره ای سیگار کارخانه ای در کنار سیگاربرگ های دست ساز بزرگ قرار گرفته بودند. پشت سرش صلیب آویزان کرده بود، و جلوی در مدالیون آزتک پدربزرگش را. همه چیز عادی بود.
نوری اتاق را روشن کرد، که دیگر متعلق به کبریت ایسابلا نبود. سفید و محو بود. مرده بود. ایسابلا چشم هایش را از روی تسلیم بست، آهی کشید، ولی چیزی نگفت. نمیخواست چیزی بگوید. میتوانست چیزی نگوید....
ولی نگاه رویش زیاد سنگین بود. زیر لب غرید:«چی میخوای.»
چشمش را باز کرد و با دختر بچه‌ای رو به شد که بین زمین و آسمان معلق بود. پوست و لباس خواب رنگارنگ ولی محوش مثل ماه می درخشید. نه، کمرنگ تر از ماه واقعی. مثل ماهی مرده. لونا مورتا.
دختر به خشکی گفت:«تو هم سلام.» صدایش مثل آب از کنار گوش ایسابلا گذشت.
ایسابلا گفت:«و خداخافظم به تو. دست از سرم بردار. من دیگه واسه دردسرای شما زیادی پیرم.» از سرجایش بلند شد و پشتش را به دختر کرد. دختر جلویش ظاهر شد و با عصبانیت گفت:«اگه تو نه، پس کی؟ باید جلوشو بگیری. باید جلوشونو بگیری!»
ایسابلا از کوره در رفت:«باید؟ هاه، باید! ببینم کی میخواد مجبورم کنه. برو پی کارت.» لخ لخ کنان سمت در پشتی رفت. دختر دنبالش نیامد. چه بهتر. از وقت خواب این پیرزن گذشته بود.
×××
ایسابلا خواست یکبار در زندگیش خوش بین باشد که بیخیالش شده اند. مشخص بود که اشتباه می کرد.
وقتی کرکره را انداخت و برگشت، او را روی صندلیش دید. دست به سینه نشسته بود، با چشم های بچگانه و ریزش اخم کرده بود. موهای بافته اش با حالتی عصبانی از دو طرف سرش بیرون زده بودند.
ایسابلا طرف دیگر را نگاه کرد. قفسه های قلیان عربی خاک گرفته خیلی مهم تر بودند.
دختر گفت:«میدونی که آخرش مشکل تو میشه دیگه نه؟ وقتی ساختمونو خراب کنن و همه‌ی اون روحای سرگردون بریزن بیرون... معلوم نیست چه تاثیری رو بقیه‌ی زنده ها میذارن، ولی فرقش اینه که بقیه نمیتونن اونا رو ببینن و بشنون.»
ایسابلا نتوانست جلوی خودش را بگیرد و جواب داد:«فرق خاصی با الان نمیکنه. خدا میدونه این محله تیمارستان روحای این کشوره.»
دختر داد زد:«این به خاطر اینه که تو رفتی! وقتی تو بودی اینطور نبود یادت نیست؟ همه چی آروم بود... همه چی... همه چی...»
ساکت شد. ایسابلا برنگشت. امیدوارانه فکر کرد شاید دیگر رفته باشد، ولی احتمالش کم بود. او اگر میخواست میتوانست مثل یک روح -هاه!- ساکت باشد.
دستی سرد از شانه اش رد شد. سرد، مثل چشمه ای که قبل از لوله کشی از آن آب می کشیدند.:«ایسا، لطفا.» ایسابلا از جا پرید و نگاهش کرد. رافائل لب پایینش را مثل بچه ای عصبی می گزید. چیزی درون ایسابلا تکان خورد.
گفت:«فقط برای یه مدت... عقبش بنداز. تا وقتی یه جا براشون پیدا کنیم.»
ایسابلا اخم کرد:«کنید؟ تو و کی؟»
رافائل جواب نداد. نفس ایسابلا در سینه اش گیر کرد:«یکی جدید؟» رافائل نگاهش را دزدید. ایسابلا خندید:«باورم نمیشه، یه بیچاره ی جدید؟ اون دیگه کیه؟ چرا به همون نمیگی یه کاری برات بکنه!؟»
رافائل داد زد:«اون هنوز بچه است!» مکثی کرد، با نگرانی به او خیره شد:«ایسا خواهش می کنم. اون نمیتونه اینکارو بکنه. اون... بچه‌ی خوبیه.»
ایسابلا نگاهش کرد. یادش نمی آمد هیچوقت رافائل را اینطور دیده باشد. یا وقتی درباره ی... ایسا حرف میزد او را اینطور دیده باشد. رافائلی با چشم های پر اضطراب و دودل، محتاط و نگران. عجیب بود.
به نرمی گفت:«پس باید بچه ی خیلی خوبی باشه.» سرش را برگرداند تا رافائل چهره اش را نبیند.
بعد از دقیقه ای سکوت، بالاخره گفت:«خیلی خب.»
لعنت. میتوانست لبخند رافائل را حس کند. مطمئن بود از همان اول هم می دانسته نتیجه ی این بحث چه میشود. «ولی دو تا شرط داره. اول، دیگه سراغ من نیا. من دیگه بازنشسته ام.»
«قبو...»
«و دوم.» وسط حرفش پرید:«من دیگه ایسا نیستم. اینو یادت باشه.»
سکوت. «باشه. قبوله.»
چند ثانیه بعد، او بالاخره رفته بود.
ایسابلا دست در جیبش کرد و نامه پسرک را در آورد. درحالیکه به آدرس پسر نگاه می کرد زیر لب گفت:«کاغذبازی هزارسال طول کشید، هان؟»
با خود فکر کرد اگر اتفاقی برای پدرش بیافتد، کاغذبازی چقدر دیگر طول می کشد.
×××
ایسابلا پیر بود، آنقدر پیر که دیگر به بچگیش فکر نکند، ولی نه آنقدر پیر که زمانی دختربچه نبوده باشد. آن هم چه دختر بچه ای. دختر عجیب تیره پوستی که بعضی وقتها با هوا حرف میزد و چیزهای عجیب می گفت. فهمیدن پایان این داستان، و اینکه مردم درباره اش چه فکری می کردند ساده است.
پدربزرگش تنها عضو خانواده اش بود. برای او مهم نبود. او دقیقا آنقدری خرافاتی بود که حرفش را باور کند، و آنقدری خرافاتی نبود که نترسد. برعکس اکثریت مردمِ آن زمان، زنده ها برای او واقعی تر و قوی تر از روح ها بودند. مرده ها کارشان مرده بودن بود، زنده ها کارشان زنده بودن. از دست هیچکدام کاری برای دیگری بر نمی آمد.
رافائل اولینی نبود که ایسابلا دید، ولی اولینی بود که آنقدر حوصله داشت که خودش را با "ویزوار ده لا مورته"ی فسقلی ای درگیر کند. البته، خودش هم چندان بزرگ نبود. یا... حداقل اینطور به نظر نمی آمد.
اولش برای ایسابلا خوب شروع شد. رافائل چیزهای مخلفی به او می داد. توجه، قصه، بازی، دعواهای کودکانه، حس عادی بودن. هرچیزی که بچه ای به سن او لازم داشت.
تا اینکه کم کم وقت بازپرداخت شد. فریاد روح نفرین شده ای وسط خیابان؟ «ایسا، باید خواسته اشو عملی کنیم تا آروم بشه!» دلتنگی روح ماتم زده ی پشت مدرسه؟ «ایسا فقط تو میتونی زنشو بکشونی اونجا تا دوباره ببینتش!»
ایسا... ایسا... ایسا....
برای ایسا مهم نبود. هرکاری می کرد تا رافائل را نگه دارد. دادن و گرفتن، این معامله ی آنها بود.
بعد... بعد او را دید. بوی گل و زردچوبه میداد و مثل آفتاب گرم بود. عاشق او شد. خوشحال بود. خیلی خیلی خوشحال بود. خوشحال ترین زن دنیا بود.
و بعد او مرد، و ایسا دیگر او را ندید.
سالها دیدن رفتگان دیگران، سالها سردرد گرفتن در مراسم خاکسپاری، سالها تنهایی، و حالا نمی توانست کسی که بیش از همه ی دنیا... همه ی مرده و زنده ها دوست داشت را ببیند.
نفرین ویزوار. این اسمی بود که رافائل برایش گذاشته بود. اسمی که ایسا برایش گذاشت انقدر مودبانه نبود.
ایسا دیگر کاری با مرده ها نداشت. مرده ها کارشان مردن بود، زنده ها کارشان زنده بودن. هیچ ربطی نباید بین این دو باشد.
وقتی این را به رافائل گفت، رافائل فریاد زد، جیغ زد، سر و صدا به راه انداخت، ولی ایسابلا به او نگاه نکرد. دیگر نه. آنقدر به او نگاه نکرد، آنقدر به حرفش گوش نکرد... که دیگر او را ندید.
تا حالا.
و این آخرین بار بود.
×××
ایسابلا توی خیابان های محله قدم می زد. هوا تقریبا تاریک شده بود.
معمولا درد پایش اجازه نمیداد زیاد از مغازه اش دور شود، در بهترین حالت تا خواربارفروشی، ولی بعضی وقتها اطراف سیِلو گشتی میزد. این بعضی وقتها آنقدر از هم فاصله داشتند، که هر بار حس می کرد به خیابان جدیدی پا گذاشته. مثلا این پارک... لعنت. این پارک کی آنجا سبز شده بود.
ایسابلا ایستاد. بازی بچه های وحشی، و از آن بدتر سر و صدایشان چیزی نبود که باعث لذت خودش و گوشهایش شوند، ولی صحنه ای که می دید ارزشش را داشت.
پسربچه ای با یک دندان شیری افتاده اینطرف و آنطرف میدوید، و هواپیمای اسباب بازیش را در هوا تکان میداد. رافائل اطرافش پرواز می کرد و میخندید. نه لبخندی کوچک و سرگرم شده. خنده. خنده ای کامل و پر از لذت.
وقتی نگاه رافائل به او افتاد، خنده اش مجو شد. چیزی به ویزوار کوچولوی جدید گفت، که باعث شد به سمت دیگر نگاه کند و با اشتیاق آن سمت بدود. رافائل از قرصت استفاده کرد و سمت ایسابلا آمد.
گفت:«فکر کردم گفتی دیگه سراغت نیام. چطور خودت اومدی سراغم؟» ایسابلا فکر کرد حالت چهره اش بیشتر به بچه ای لوس میخورد، تا روحی چند صدساله.
به سوالش بی توجهی کردو گفت:«تموم شد. همین.»
رافائل سر تکان داد. به نظر می آمد نمیخواهد بپرسد، ولی دست آخر کنجکاویش بر غرور غلبه کرد:«چیکار کردی؟»
ایسابلا شانه بالا انداخت:«کاغذبازیای اداری یه نفرو سوزوندم.» با تمام وجود از تعجب و گیجی رافائل لذت برد.
پرسید:«دستت چی شده؟»
ایسابلا با انگشت دیگرش قطره خون روی شستش را پاک کرد. سریع گفت:«گیر کرد به لبه صندلی.» از اینکه حتی جوابش را داده بود تعجب کرد. انگار به جای 77 سال، هنوز هم ده سالش بود.
رافائل با اخم هومی کرد، انگار میخواست برای حواسپرتی سرزنشش کند. پس او هم حس می کرد ایسابلا هنوز ده سالش است.
گفت:«پس، این خداحافظیه.»
سوال نبود، ولی ایسابلا سر تکان داد:«این خداحافظیه.» خوب رافائل را نگاه کرد. موی وز و چهره‌ی تیره اما روشنش را از نظر گذراند. لباسهایش، لباس خواب بلند با آستین های گشادی که در بیش از نیم قرن تغییر نکرده بود را از نظر گذراند.
بالاخره عزمش را جزم کرد و پرسید:«چرا؟ چرا این همه وقت اینکارها رو میکردی؟ به روح ها کمک میکنی؟» مکثی کرد:«تو کی هستی؟»
و رافائل... رافائل لبخند زد. لبخندش مثل یک روح ترسناک بود، مثل یک روح غمگین بود، مثل یک روح پیر و مثل یک روح کوچک بود.
«یه زمان بهم میگفتن «نینا بلانکا». من مادر همه ام، مادربزرگ همه ام، خواهر همه‌ام.» لبخندش بزرگتر شد. غم و ترس و مهربانی‌اش همه‌ی دنیا را پر کرد. وجود ایسابلا را در آغوش گرفت. «من مراقب همه ام، ایسابلا. حتی تو. حتی اگه نخوای.»
آغوش او مثل چشمه ای سرد بود. نه خیلی لذت بخش، نه خیلی دردناک، سرد و جاری، و احساس آن حتی تا مدت ها بعد از محو شدن رافائل برای همیشه، توی استخوان های ایسابلا باقی ماند.
×××
رافائل آخرین روحی نبود که ایسابلا قرار بود ببیند، ولی احتمالا آخرینی بود که حوصله کرد خودش را با ویزوار پیری مثل او درگیر کند.
البته که دیگر اهمیتی نداشت. ایسابلا حالا یک آینده بیشتر پیش رویش، یک گذشته کمتر پشت سرش، و یک نامه در جیبش داشت که باید به مقصد می‌رسید.
هرچه باشد دست آخر، مرده ها کارشان مرده بودن است، زنده ها کارشان زندگی کردن، و از دست هیچکدام کاری برای دیگری بر نمی آید.
visior de la muerte: بیننده‌ی مرگ
Cielo: بهشت
La Nina Blanca: دختر سفید
luna muerta: ماه مرده
Isabelal: ایسابلا(میدونم احتمالا تو فارسی میگن "ایزا" به جای "ایسا"، ولی اینجا به نظرم ایسا خوش آهنگتر اومد)
چیزی که باعث میشه خیلی با آپولو همذات پنداری کنم اینه که می فهمم چه حسی داره که با کله پرت بشی تو دنیای فانی ها و همه قدرتهاتو از دست بدی، و بعدش برای coping mechanism و تحمل کردن اوضاع به سرودن هایکوهای بد روی بیاری!
لا به لای موهاش هایلایت صورتی داشت، و با سر و صدا و لبخند آدامس بادکنکیش را می جوید. نه طوریکه آزاردهنده باشد. یک طور، بانمک و زیبا. دوست داشتنی. لبخندش دندان های مرتب و سفیدش را به نمایش گذاشت. گفت:«وقتشه که تصمیم بگیری.» با حواسپرتی پلک زدم و از هپروتم بیرون آمدم. قبل از اینکه بتوانم جلوی خودم را بگیرم گفتم:«میخوام مثل تو باشم.»
خندید:«اونو که خودم میدونم دیوونه. ولی باشه. نگام کن و ازم یاد بگیر.» لبخندش بزرگتر شد، و چشمانش با مهربانی درخشید:«اصلا اگه بخوای میتونم چند وقتی خودم راه ببرمت... که از رو دستم یاد بگیری.»
نفهمیدم چرا این حرفش اضطراب به دلم انداخت. سعی کردم لحنم عادی باشد:«نه... الان نه. الان میخوایم بریم خونه... اونجا که به دردم نمیخوره.» ضربان قلبم بی هیچ دلیلی سرعت گرفته بود.
نگاهش یک لحظه سرد شد. آنقدر کوتاه که فکر کردم ساخته تخیلاتم است. ولی سریع به حالت عادی برگشت و دستهای را بالا انداخت:«هرچی تو بخوای.» به پشتی ماشین تکیه زد. ماشین به نرمی روی آسفالت اتوبان بالا و پایین میشد. درخت ها به سرعت از کنار پنجره می گذشتند. نگاهم را از او دزدیدم و به پنجره خیره شدم. قلبم همچنان تند تند میزد.
شانه راستم سنگین شد. گلوله ای نرم و پشمکی خزهای ابریشمیش را به گونه راستم می مالید. به طرفش لبخند زدم. چشم های ریز و سیاهش می درخشید. پرسید:«جیر جیر.»
جواب دادم:«یه ذره خسته ام.»
اصرار کرد:«جیر جیر جیررر.»
سر تکان دادم:«اینجا که نمیشه. همه جا کروناییه. بعد یهو دیدی این آقای راننده دزد و قاتل از آب درومد. اگه بخوابم بعد کبدمو در بیاره چی!؟»
اخم کرد. ابروهای کوچکش در هم رفتند، ولی ناراضی سر تکان داد:«جیر.»
گفتم:«باشه هروقت رسیدیم خونه.» کمی بالا پایین پرید، بعد کنجکاوانه توی یقه ام سرک کشید. وقتی خودش را زیر گردنم لغزاند، سعی می کردم جلوی خنده ام را بگیرم. پس از چند ثانیه، وول خوردنش متوقف شد و آرام خوابید. او با لبخند سرگرم شده ای این حرکاتمان را تماشا می کرد. یک لحظه فکر کردم او هم دلش میخواهد به شانه دیگرم تکیه بدهد و بخوابد. انگار.. یک ثانیه سمتم خم شد، و ثانیه دیگر نظرش عوض شد.
ولی نه... این هم فقط توهم و تصورم بود. چشم هایم درد میکرد. عینکم را در آوردم و چشمانم را مالیدم. چند بار پلک زدم تا دنیا پیش رویم واضح شود. طبق دستور دکتر به نقطه دوری در افق خیره شدم.
سایه ای روی پنجره می لغزید. سایه ای، وسط روز. کم کم دست و پا در آورد و حالتش انسانی شد. دست و پای دراز و صورت خالی و سیاه. چشمانم گشاد شد. نکند...
داد زدم:« تو اینجا چیکار می کنی!» سریع جلوی دهانم را گرفتم و سراسیمه به راننده نگاه کردم. ولی انگار متوجه نشده بود. دقیق تر که نگاه کردم، دیدم سیمهای محو و تقریبا نامرئی از دو گوشش بیرون زده. مثل سیم هدفون. سیم محوی بود، ولی قوی و کلفت. نه، به نظر نمیرسید بتواند با همچون چیزی توی گوشش چیزی بشنود.
نگاهم را سمت سیلهوت* برگرداندم. نمیتوانستم برنگردانم. جلوی چشمم به پشت صندلی آویزان شده بود و از آن بالا میرفت. بالای پشته ی صندلی جلو نشست و سرش را مثل بچه ای بازیگوش به کنار خم کرد. پچ پچ کردم:«تو دیگه چطوری اومدی اینجا! جلوی نوری، خطرناکه!» تند تند سرش را تکان داد و مغرورانه بازوهایش با مثل فیگور گرفتن خم کرد. که اینطور. پس فکر می کنی قوی‌ای، هان؟
بهش اخم کردم. ناگهان تمام غرور و قدرت از هیبتش فرار کرد. خودش را مثل یک بچه ی مضطرب جمع کرد. قطره های سیاه شروع کردند از بدن و صورتش پایین ریختن.
راستش، دلم برایش سوخت. دلجویانه گفتم:«من نگرانتم خب. دلم نمیخواد بیای جلوی چشم... برات خطرناکه.» اشک ها بیشتر شدند. آه کشیدم:«خودت میدونی که، هرچی خودتو به آدمای بیشتری نشون بدی بیشتر محو میشی. نمیخوام چیزیت بشه. آفرین. بدو بیا برو توی کیف. امن و امان میرسونمت توی لپتاپ.»
ناز کرد. وقتی دستم را سمتش دراز کردم خودش را عقب کشید. عصبانی شدم:«مگه چیت کمه که اینجوری میکنی؟ برقت کمه؟ کلمه هات کمن؟ لباس نو میخوای؟ چیت کمه؟»
چند ثانیه بی حرکت ماند، بعد با انگشتهایش به زبان اشاره برایم هجی کرد:«ر ن گ» و «ن و ر» و...
عاقل اندر سفیه گفتم:«همون چیزهایی که برات خطرناکن.»
مصررانه ادامه داد:
«ن ه»
«م ر گ»
«م ر گ خ و ا م»
زبانم بند آمد. اصلا.. چه میتوانستم بگویم؟
ولی.. خدا را شکر که او هست. وقتهایی که من نمیتوانم چیزی بگویم، او میگوید.
او خندید. خنده اش از ته دل و عمیق بود. زیبا بود. اشک توی چشمش جمع شد. آنقدر خندید و خندید که سکوت را پر کرد از خنده.
دلم نمیخواست لبخند بزنم. از آن خنده های لبخندی نبود. ولی لبخند زدم. چون او کلا همینکار را با مردم میکند. حتی با خودم. مردم لبخند میزنند، حتی وقتی نمی دانند چرا. می خندند، حتی با اینکه نمی دانند چطور.
سیلهوت سرش را پایین انداخت. چند ثانیه بی حرکت فقط به خنده ی او گوش کرد. آخرش آرام پایش را زمین گذاشت. مثل یک لکه ی سیاه شد، و توی تاریکی کیفم خزید.
نفس راحتی کشیدم. همیشه کارش همین بود. یکهو سر و صدا می کرد، ولی زود هم سر به راه میشد. اینکه سر به راه میشد چیز خوبی بود...
حتی با اینکه حس درستی نداشت.
او بهم لبخند زد. چیز نرم و گرمی کنار ضربان آئورتم خرخر کرد. فکر کنم راننده زیر لب آهنگی زمزمه میکرد، که من نشناختم. حواسم پرت بود.
یک چیزی... حس درستی نداشت.
ناگهان فهمیدم.
زمزمه کردم:«شما...» بقیه حرفم توی صدای دست انداز گم شد. همه با هم بالا پریدیم. بدنم غیرقابل کنترل می لرزید. «شما...»
او با تعجب نگاهم کرد:«چیزی شده؟»
دستم را مشت کردم. حرفها و اطلاعات مثل سیل در ذهنم جاری میشدند. وقت نمی کردم جلویشان سد بزنم. خشکم زد.
سیل همه چیز را با خود برد، و یک قطره اشک از عصبانیت در چشم من جمع شد. که آرام پایین لغزید.
نفسم را به تندی بیرون دادم. «شما... واقعی نیستید.» قطره های بیشتری دنبالش آمدند. ماسکم را بالا کشیدم و بغضم را فرو دادم:«همین. شما... حتی برای من هم... واقعی نیستید.»
او گفت:«اوه...» تا حالا صدایش را انقدر غمگین نشنیده بودم. ماسکم را بالاتر کشیدم تا روی چشمم. میتوانستم قسم بخورم صدای لبخند تلخش را شنیدم:«خب، آره دیگه. بهش میگن شیزوفرنی، میدونی؟»
سرم را تند تند تکان دادم:«نه... این اون نیست. ای‌کاش بود، ولی نیست. شما...» نفس عمیقی کشیدم پلک هایم را بهم فشار دادم تا بسته بمانند:«حتی اونقدر هم واقعی نیستید.»
چند ساعت هیچکس هیچ حرفی نزد. فکر کنم میان سکوت، صدای جیر جیر شنیدم. شایدم هم لغزش آب روی دستم را حس کردم. امکان دارد شنیده باشم صدای بی نقصی گفت:«شاید.»
هرچه که شنیدم یا نشیندم... حس کردم با نکردم...
وقتی ماسکم را پایین کشیدم، فرمان خودش را می راند. و ماشین خالی بود.
