silhouette

قبل از اینکه شروع کنم یه چیزی بگم...

اگه با این طومارهای گریزان دارم اذیتتون میکنم، یا حوصلتون سر میره واقعا متاسفم. این یادداشت ها رو بیشتر برای خود آینده ام میذارم، پس اگه از خوندنشون چشم درد میگیرید و از نخوندنشون وجدان درد، خودتون رو اذیت نکنید. هر کدوم از بخش های پست هام، میتونن یه پست جدا گونه بشن. مثلا دروغ های کوچک و بزرگ میتونست یه پست بشه با مفهوم «دروغ» یا تاوان میتونست  یه پست بشه با عنوان «سرنوشت.». پس برای اینکه وقتتون تلف نشه و از این نوشته ها استفاده کنین، کنار اسم کتاب و پیشنهاد خوندن یا نخوندن، یکی دو کلمه مینویسم که مفهوم و هسته کتاب بوده. اگه علاقه داشتین، بقیشو بخونین.

قصه سیزدهم(+)(دوقلوها.خواهر و برادر)

اگه اسم روی جلد رو نمیدیدم، فکر می کردم یکی از خواهرای برونته کتاب رو نوشته. جو و ماجرای داستان، مثل ترکیبی از بلندی های بادگیر و جین ایر بود، البته نمی دونم چرا آخرش به اون شکل «همه در نهایت ازدواج می کنند» جین آستینی تموم شد! حتی مکان داستان هم یکی بود:یورکشایر!

توی داستان هم بارها با جین ایر اشاره شده بود...و نشون میداد نویسنده یا خودش خیلی تحت تاثیر اون بوده، یا شخصیتا تحت تاثیرش بودن.

به هر حال...ماجرا، ماجرای دوقلوهاست. دوقلوهایی بدون یک قل دیگه. شخصیت اصلی و راوی، دختر جووونیی به اسم مارگارته که خواهر دوقلوش از وقتی بدنیا اومدن میمیره، و به یه شکلی، زندگیش با شخصیت دیگه گره میخوره. ویدا وینتر، نویسنده مشهور و پیری که تقریبا بیست تا بیوگرافی ازش تو مجلات مختلف هست و هیچکس زندگی واقعیش رو نمیدونه، از مارگارت میخواد شخصیت اصلی داستان زندگیش رو بنویسه.

نکته ای که ازش گرفتم...راستش انگار ناخودآگاه مفهوم عشقو داشت میگفت. عشق بین باغبان پیر و خانم، عشق بین دکتر و هستر، عشق بین دوقلوها...هرکدوم یه جور عشق متفاوتن. 

بیشتر از همه، عشق و رابطه ای که دوقلوهای مارچ و لی داشتن برام جالب بودن. عاشقانه دوست داشتن...بدونش احساس ناقص بودن کردن. اینکه مارگارت مردم رو مثل قل هایی میدید که قل دیگه شون رو گم کردن و ناقصن...یه جورایی حس نام تو رو برام زنده کرد ولی خواهرانه.

یکی از ما دروغ می گوید(-)(مفهومی نداشت!)

طوری که همه می گفتن آخرش خیلی بد بود فکر کردم اولش خیلی خوب بود...ولی از من بشنوید اولش هم چنگی به دل نمی زد. شخصیت هاش بیشتر تیپ بودن تا شخصیت. دختر باهوشی که یه کار اشتباه میکنه، پسر مجرم جذاب با یه گذشته سخت، دختر نازک نارنجی و چسبیده به عشقش، و بدتر از همه...کوپر! همون پسر جذاب و ورزشکاری که...اسپویل نمیکنم. کلیشه ای کلیشه ای....یه ذره قابل تحمل تر از اینا ولی...

بهترین و کارشده ترین شخصیت سایمون بود.

و در آخر هم نفهمیدیم کدام یک از شما دروغ می گویید :|

وزارت درد(++++)(خانه. میهن)

چی میشه اگه یک روز به خودمون بیایم و ببینیم جایی به اسم خونه برامون نمونده؟ اسم کشورمون رو توی نقشه نشه پیدا کرد، و هم همزان ها و خانوادمون، کسایی که خاطرات مشترکی باهاشون داشتیم تو کل دنیا پخش و پلا بشن؟

این کتاب درباره همین بود. مفهوم «خانه». 

بیشترین ارتباطی که تاحالا با یوگوسلاوی سابق داشتم، فقط در حد اسم و فامیل بود وقتی دنبال کشور با ی می گشتم...تاحالا بهش فکر نکرده بودم که یوگوسلاوی «سابق» دقیقا چه معنایی داره. این کتاب درباره زندگی زنی بود که کشورش به سه قسمت بوسنی، کرواسی و صربستان تقسیم شده و خودش داره تو هلند، ادبیات اسلاو درس میده. شاگردهاش هم که فقط واسه یه مدرک اومدن دانشگاه، وضع خودشو دارن. 

این خانوم تصمیم می گیره به جای تدریس ادبیات، کاری راه اندازه کنه به اسم یوگونوستالژی. خاطراتی از میهن نابود شده.

*نکته کلی کتاب، گمشدگی بود. به جایی تعلق نداشتن، پا در هوا بودن. شخصیتی که نمی دونست از کجا اومده، پس نمیدونه به کجا میخواد بره. جاموندن از دنیا، مکان و زمان. مهاجرهایی که جنگ همین دیروزشون بوده، در برابر مردمی که مهاجرت نکردن، و جنگ براشون مثل یه تاریخ دلخراشه. 

شاید اگه یه آمریکایی، یا یه شهروند جهان اولی این کتاب رو بخونه، اون حسی رو که یه جهان سومی، غمگین از وطن، متنفر از وطن و دلسوز و دلتنگ وطن داره رو نتونه درک کنه.

موسیقی نخراشیده و خشن جنگ، با نت هایی از جنس انسان که به تنهایی طنین و آوا های مختلفی دارن، آوای خسته، درمانده، متنفر، بی رحم، ترسیده، در این جمله خلاصه شده بود:

چیزی به اسم ترحم وجود ندارد. چیزی به عنوان دلسوزی و شفقت وجود ندارد. فقط فراموشی در کار است. فقط تحقیر و درد خاطرات بی انتها...کشتار های جمعی و نابودی، شفقت میان ما کمیاب تر از آن است که برای چنین چیزهایی خرج شود.

در طول کتاب، مدام به کیمیاگر تمام فلزی 2003 فکر می کردم. خیلی از حرفهای نویسنده منو یاد اد و آل مینداخت. اینکه دیگه خونه ای برای برگشتن ندارن. دردناکه نه؟ اینکه جایی نباشه که بتونی بعد از سختی و درد کشیدن، بعد جنگیدن با گناهان کبیره، بعد نجات دادن دنیا بهش برگردی. البته، وضعیت اد و آل به مراتب از شخصیت اصلی این کتاب...و صد ها کتاب در دنیای سه بعدی، بهتر بود. 

 یکی از شخصیت ها، آخر داستان دچار بیماری شده بود به اسم گسستگی که یه آدم سری کارها رو میکنه، در حالت خودآگاهش و بعد یه مدت کلا یادش میره چه کارهایی کرده و به خود عادیش برمی گرده. یه چیزی مثل وضعیت آل آخر 2003. چیزی که از خودت میشناسی، با چیزی که دیگران ازت میشناسن فرق می کنه. یه خلایی حس میکنی، و به حایی میرسی که نمی دونی خودت چی هستی.

خوندن کتاب به دلیل یه سری اصطلاحات و نام ها سخته، ولی فقط اولشه و به دلیل فضاسازی، و مفاهیم عجیبی که داره توصیه میکنم دو بار بخونیدش. مخصوصا دو بخشش. یکی اواخر بخش چهارم، که حکم تقابل شخصیت ها و روبهرویی دانته و اد، یا اد و ایزومی رو داشت، و یکی آخر آخر کتاب. نفرین هایی به افرادی خاص، که بیشتر به نظر می اومد خطاب به «مردم ما» باشه.